انواع نقاشی صنعتی
انواع نقاشی صنعتی کاربردهای بسیار دارد و پوششهای رنگ صنعتی مانند پوشش نقاشی کاربرد دارد. برای تازه نگاه داشتن ابزارها و نیز جلوگیری از فرسودگی دستگاهها، نقاشی صنعتی ناگزیر است. بنابراین بد نیست تا نگاهی به رنگهای صنعتی و نیز انواع نقاشی صنعتی کنیم تا با دیدی بهتر از خدمات نقاشی صنعتی بهره ببریم. در این مقاله کوشش میکنیم تا شما را با انواع رنگها و کاربردهای نقاشی صنعتی بیشتر آشنا کنیم. پس با ما همراه باشید.
معرفی رنگ صنعتی
در انواع نقاشی صنعتی رنگهای گوناگونی به کار میرود. رنگهایی که هریک ویژگی خاص خود را داراست. در واقع رنگ صنعتی چیزی نیست جز ترکیبات شیمیایی گوناگون که در کارخانجات صنعتی تهیه میشود. واگنسازی و خودروسازی از مهمترین طیفهای مصرفکننده رنگ صنعتی هستند. نباید فراموش کرد یکی از مهمترین کاربردهای رنگ صنعتی اجتناب از پوسیدگی و فرسودگی بدنه در صنایع مختلفی مثل لولهسازی، ساخت بدنه کشتی و غیره است. همچنین برای جلوگیری از خوردهشدگی و خراب نشدن غذای درون کنسروجات، در بستهبندی آنها از رنگ صنعتی استفاده میشود.
انواع رنگ صنعتی
رنگهای صنعتی بر دو نوعند: پودری و مایع. ناگفته نماند رنگ مایع پرکاربردتر از نوع پودری است. در اینجا نگاهی مختصر به این دو گونه رنگ میاندازیم.
رنگ صنعتی مایع: حالتی مایع دارند و به همین دلیل تنوع گستردهتری از انواع رنگها را شامل میشوند.
رنگ صنعتی پودری: رنگهای پودری جامد و به صورت پودر هستند. در دسته رنگهای الکترواستاتیک یا کورهای طبقه بندی میشوند.
اکریلیک
نخستین بار از رنگ اکرلیک با ویژگیهایی چون درخشندگی و دوام زیاد، در صنعت خودروسازی استفاده شد و به تازگی در انواع نقاشی صنعتی نیز محبوب شده است. رزینهای این رنگ به دو گونه حلال آب و حلال نفتی تقسیم میشوند. این رنگها از گوناگونی زیادی برخوردارند و از آنجا که غلظت زیادی دارند و سریعاً خشک میشوند برای ایجاد بافت در سطوح سودمندند. آن دسته از رنگهای اکرلیک که در آب حل میشود سطحی سختتر و مقاومتر میسازد گرچه از عمق و ظرافت حلال نفتی بیبهره است.
انعطاف این رنگ بالاست و بر همین اساس در بسیاری از محصولات از قبیل کاغذ، مدلهای خمیر کفش و پارچه استفاده میشود. یکی از دلایل دیگر اقبال به این گونه رنگها به خاطر مسائل زیست محیطی است. چون از حلالهای زیانبخش و آلی استفاده نمیکند. این فرآورده در سه گونه مات، نیمه مات و براق تولید میشود. البته ناگفته نماند نوع مات رنگ اکرلیک استحکام لازم را نداشته و نیز از قابلیت شست و شو بیبهره است.
همچنین بخوانید: انواع رنگ های ساختمانی
اپوکسی
رنگ آمیزی صنعتی امروزه در صنایع بسیار مورد اقبال قرار گرفته است که رنگهای اپوکسی بیشترین کاربرد را در این زمینه دارا هستند. این رنگها گوناگونند و از فرمولهای تخصصی و مختلفی ساخته میشوند. مقاومت بالا، درخشندگی، ماندگاری و کاربرد آسان، سبب محبوبیت این رنگها شده است. اپوکسیها افزون بر پارکینگها و کارخانهها همچنین به عنوان رنگ کفپوش آزمایشگاهها و بیمارستانها نیز مورد مصرف قرار میگیرند.
پلی استر
این رنگ به دو گروه پلی استر و نیم پلی استر تقسیم میشود. پلی استر قابلیت حل شدن در تینرهای فوری را داشته و پوششی است بیرنگ و شفاف. همچنین در برابر اسیدها، الکل، حرارت، رطوبت، روغن و چربی و نیز جوهر تا حد زیادی مقاوم است. در اینجا به دو گروه پلی استر و نیم پلی استر میپردازیم:
پلی استر: دو بخش اصلی سازنده این نوع رنگها هستند. یک بخش ماده اصلی رنگ و بخش دیگری که هاردنر یا سختکننده است. این رنگ از ماده رقیقکننده بیبهره است و به همین دلیل چون تبخیر نمیشود بنابراین رقیق نشده و ضخامت لاک این رنگ به همان شکل ضخامت اصلی روی کار باقی میماند. باید بدانیم این گروه لاکها بسیار شفافند. رنگ پلی استر در مورد چوبهایی که دارای شیرابه هستند کاربرد مطلوبی ندارد. دلیل این امر رطوبت این چوبهاست که سبب میشود به آسانی خشک نشده و لاک را نپذیرند.
نیم پلی استر: این نوع رنگها که به دو شکل براق و مات در بازار موجودند، پس از استفاده نیاز به پولیش ندارند. همچنین از سه ماده اصلی ساخته میشوند که شامل سختکننده (پاراتولوئن)، حلال (اتیلن) و ماده اصلی رنگ (رزین، روغنهای کوتاه، اوره فرمالدئید) میباشند. این رنگها شامل انواع رنگهای نیمه هوا خشک هستند.
پلی یورتان
کاربرد این گونه رنگها در صنایع گوناگون بسیار بالاست. صنایعی مانند خودروسازی، کشاورزی، هوافضا، نفت و هواپیماسازی از بیشترین مصرفکنندگان این رنگند. ولی چرا؟ پاسخ ساده است. به دلیل اینکه این رنگ به سرعت خشک میشود. چسبندگی بالایی دارد. در برابر فشار و رطوبت مقاوم است. عوامل شیمیایی مختلف را تاب میآورد و نهایتاً از ضربهپذیری بالایی برخوردار است.
غیر آلی یا سیلیکات
این نوع رنگهای صنعتی به دلیل بهرهمندی از رزینهای خاص دارای مقاومت دمایی بالایی هستند. رنگهای اتیل سیلیکاتی که در گذشته سه جزئی بودهاند اما امروزه به صورت دو جزئی تولید و عرضه میشوند، قادرند تا دمای 400 و حتی 600 درجه سانتیگراد را نیز تحمل کنند. رنگهای اتیل سیلیکاتی که در انواع نقاشی صنعتی از آنها استفاده زیادی میشود همچنین مقاومت بالایی به خوردگی دارند و این ویژگی ناشی از وجود پودر روی در ترکیب آنهاست. جالب است بدانیم همین داشتن پودر روی است که آنها را از رنگهای سیلیکونی متمایز میسازد.
چگالی رنگهای غیر آلی یا سیلیکات بالا بوده و برای سخت شدن آنها، به مقادیری رطوبت در محیط نیاز است؛ در واقع این رنگها برای تکمیل فرآیند سخت شدن و انجام واکنشهای شیمیایی مربوط به آن، به رطوبت محیطی در حدود 60 تا 70 درصد نیاز دارند. در صورت پایین بودن رطوبت محیط فیلم سختی که باید، تشکیل نخواهد شد. کار با این نوع رنگها مستلزم داشتن مهارت و تجربه کافی است؛ در غیر این صورت، به دلیل رعایت نکردن ضخامت مناسب، مشکلاتی از قبیل ترک خوردگی (Cracking)پوشش رنگی پدید خواهد آمد.
بعضی از مهمترین ویژگیهای این رنگهای پرکاربرد در رنگ آمیزی صنعتی را که به آنها رنگ نسوز هم گفته میشود میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
- چسبندگی بسیار عالی
- زمان کوتاه خشک شدن
- مقاومت در برابر خوردگی
- مقاومت حرارتی و دمایی بالا
- جلوه نیمه براق و مطلوب نقرهای رنگ
- مقاومت در برابر تغییر فام ناشی از حرارت
رنگ روغنی
این رنگها که مزایای بسیاری دارند امروزه از کاربری بالا و محبوبیت زیادی در انواع نقاشی صنعتی برخوردارند. اما رنگ روغنی چگونه بدست میآید؟ برای بدست آمدن رنگهای روغنی ابتدا رنگدانهها در اسیدهای چربی مانند لینولنیک و یا اولئیک با استرگلیسیرین حل میشود. این روغنها سپس در برابر هوا دچار اکسایش میشود. نهایتاً تبدیل به لایههای مقاوم و محکمی میشود که آب نتواند به رنگدانههای آن نفوذ کند.
از مزایای این رنگها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهای مناسب
- افزایش کیفیت رنگ
- ضد میکروب و باکتری
- دارای قابلیت شست و شو
- مقاومت بالا و عمر طولانی
- ماندگاری طولانی نزدیک به پانزده سال
- امکان استفاده از ابزارهایی مانند قلمو، غلطک و پیستولت
با این همه، این رنگها نیز دارای اشکالات و معایبی هستند که در زیر به چند مورد آن اشاره میکنیم:
- دارای رایحه ناخوشایند
- دارای مواد مضر و سمی از جمله سرب
- امکان آسیب به دستگاه تنفسی به دلیل ماندگاری طولانی سرب روی دیوارها
همچنین بخوانید: نقاشی ساختمان با قلمو یا با غلطک
کاربرد رنگهای روغنی
همانگونه که پیشتر گفتیم رنگهای روغنی امروزه محبوبیت زیادی داشته و به ویژه کاربردهای فراوانی در رنگ آمیزی صنعتی ( نقاشی صنعتی ) دارند. امروزه مصرف این رنگها در صنایع متنوع و نگهداری تجهیزات صنعتی و کارخانهها نیز متداول است. فراموش نکنیم آنها سطوح گوناگونی مثل فلز و چوب را زیباتر و براقتر میکنند. از ظهور زنگزدگی سطحهای فلزی جلوگیری کرده و از سطوح چوبی در مقابل آسیبهایی مانند شرایط گوناگون آب و هوایی و زمان به خوبی محافظت میکنند. همچنین در رنگ آمیزی ساختمانی و دیوارههای گچی، سیمانی و سطوح داخلی پر کاربرد است.
رنگ فوری
فوری بودن این نوع رنگ به معنای سریع خشک شدن آن است که به فرمولاسیون این نوع رنگها و نیز مواد و افزودنی موجود در آنها مربوط میشود. این رنگهای آلکیدی روغن کوتاه، در فرمولاسیون خود دارای موادی هستند که به آنها امکان خشک شدن سریع و در زمان کوتاه را در مجاورت هوا میدهد. از جمله این مواد میتوان به نیتروسلولزها اشاره کرد. ضمن آنکه افزودنیهای مخصوصی نیز به آنها اضافه میشود که سرعت خشک شدن رنگ را افزایش و زمان خشک شدن را کاهش میدهد. از این رنگها به طور گسترده برای رنگ آمیزی سطوح و قطعات چوبی و فلزی استفاده میگردد. انواع رنگ فوری از نظر درخشندگی به دو گروه نیمهمات و مات تقسیم میشوند.
بعضی از مهمترین ویژگیهای رنگهای سریع خشک یا فوری که در رنگ آمیزی صنعتی کاربرد بسیار دارند عبارت است از:
- ماندگاری بالا
- مقرون به صرفه بودن از نظر اقتصادی
- سهولت در استفاده از رنگ و اجرای آن
- مقاومت بالا در برابر شرایط گوناگون جوی
- استحکام مناسب رنگ در برابر تنشهای مختلف
- قابل استفاده در دماهای گوناگون به دلیل خشک شدن سریع
- جذب کم گرد و غبار به دلیل سرعت بالای خشک شدن و حفظ کیفیت رنگ
- چسبندگی خوب و بالا روی اغلب سطوح و به ویژه سطوح فلزی (در تعمیرات خودرو و رنگکاری قطعات آن کاربرد فراوانی دارند).
کاربرد نقاشی صنعتی
در بسیاری از زمینهها برای پوششدهی و رنگ کردن سطوح و قطعات مختلف از رنگهای صنعتی بهره گرفته میشود. از رنگ کردن الیاف، پارچه، کاغذ و مقوا گرفته تا تولیدات و سطوح شیشهای، چوبی، پلاستیکی، فلزی و سرامیک و بتن، به رنگهای صنعتی مخصوص و متفاوتی نیاز است.
صنایع گوناگون ساخت خودرو، کشتی، هواپیما و همچنین تولید وسایل خانه و آشپزخانه و محصولات اداری و فنی و … همه از نقاشی صنعتی و انواع رنگ صنعتی استفاده میکنند. و نه تنها برای قطعات، ابزار و تولیدات، بلکه حتی برای رنگ کردن محیط کاری و صنعتی. سطح در و دیوار، پنجره و نردهها، میز و همچنین ابزار و دستگاههای مورد استفاده در کارخانجات، گارگاهها و محیطهای مختلف را میتوان با رنگ صنعتی مناسب، رنگ آمیزی کرد. منظور از رنگ مناسب رنگی است که نسبت به تنشهای مختلف از جمله تغییرات آب و هوایی، نوسانات دمایی، رطوبت، ضربه و آسیبهای مکانیکی و سایر عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی مقاوم باشد و کیفیت خود را در برابر آنها حفظ نماید.
کلام آخر
در اینجا این مقاله به پایان رسید. رنگهای صنعتی بسیار مقاوم هستند و خانواده بزرگی را شامل میشوند. در این نوشتار کوشش کردیم تا به طور مختصری انواع رنگهای صنعتی را به شما معرفی کنیم. در مورد مواد سازنده آنها و ویژگیها و مختصاتشان سخن گفتیم. امروزه با رشد هر چه بیشتر صنایع، رنگهای صنعتی نیز جایگاه غیر قابل انکاری در زندگی مدرن ما یافتهاند؛ هر چند شاید نقش آنها چندان به چشم نیاید.